Η βιταμίνη D είναι μία πολύ σημαντική θρεπτική ουσία για την οποία τα τελευταία χρόνια η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες χιλιάδες δημοσιεύσεις, σχετικά με τη δράση και τη σπουδαιότητά της σε ανοσολογικές και ψυχιατρικές παθήσεις. Καθώς υποδοχείς της βιταμίνης D παρουσιάζονται σχεδόν σε ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα, καθολική είναι πλέον η άποψη ότι διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση των μηχανισμών του διευρυμένου πεδίου της ανοσοψυχιατρικής. Πράγματι, τα τελευταία χρόνια, από πλήθος ερευνών υποστηρίζεται σθεναρά η αντίληψη της θετικής συσχέτισης του άγχους και της κατάθλιψης με τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D. Η κατάθλιψη και οι διάφορες μορφές της, είναι ετερογενείς διαταραχές με μεταβλητή πορεία.
Οι πολλαπλές μελέτες παρατήρησης που έχουν δημοσιευτεί στο πεδίο αυτό (μελέτες ασθενών μαρτύρων, συγχρονικές και μελέτες κοορτής), αλλά και οι παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν τη χορήγηση βιταμίνης D ως μέρος της θεραπευτικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης αναδεικνύουν την υψηλή σπουδαιότητα αποκατάστασης των επιπέδων της βιταμίνη σε καταθλιπτικούς ασθενείς και άτομα με χρόνια συσσώρευση στρες. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την επιλόχεια κατάθλιψη, η οποία επηρεάζει ένα σημαντικό ποσοστό των γυναικών μετά τον τοκετό. Η επιλόχεια κατάθλιψη διαχωρίζεται από τη γενική κατάθλιψη διότι αποτελεί μία ενδεχομένως παροδική διαταραχή, η οποία σχετίζεται με συγκεκριμένους μη μόνιμους λόγους (πχ. μεταβολή της σωματικής κατάστασης, του τρόπου και της ποιότητας ζωής της γυναίκας μετά από τον τοκετό κλπ.).
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε και διάφορες άλλες μορφές κατάθλιψης, όπως είναι η μείζονα κατάθλιψη, η διπολική κατάθλιψη, η εποχική συναισθηματική διαταραχή, η προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή και άλλοι τύποι. Προς την κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να διερευνάται η σχέση μεταξύ των επιπέδων της βιταμίνης D με την κλινική εικόνα, τα συμπτώματα και την εξέλιξη των παραπάνω μορφών. Τέλος, πρόσφατες επιστημονικές αναφορές κάνουν λόγο για το συσχετισμό της βιταμίνης D με τα επίπεδα οξειδωτικού στρες που προκαλείται από το άγχος και την ανεπαρκή διατροφή, σε σχέση με τις διαφορές μορφές κατάθλιψης.
Δρ. Δημήτρης Γρηγοράκης
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc, PhD
Διδάκτωρ ΤΕΔΔ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Επιστ/κός Συνεργάτης Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Α΄ Νευρολογική Κλινική, Αιγινήτειο Νοσοκομείο
Καθηγητής ΚΕΔΙΒΙΜ Πανεπιστημίου Αθηνών