To τεχνητό γλυκαντικό ζαχαρίνη ενδεχομένως οδηγεί στην ανάπτυξη αντικαρκινικών φαρμάκων.
Μια μελέτη που παρουσιάστηκε στην 249η εθνική συνάντηση και έκθεση της Αμερικάνικης Ένωσης Χημικών εξετάζει πώς η ζαχαρίνη συνδέεται και απενεργοποιεί την καρβονική ανυδράση ΙΧ, μια πρωτεΐνη που εντοπίζεται σε μερικούς πολύ επιθετικούς καρκίνους. Είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που στην ανάπτυξη και διάδοση τέτοιων καρκίνων στο στήθος, στους πνεύμονες, στο συκώτι, στα νεφρά, στο πάγκρεας και στον εγκέφαλο.
Η καρβονική ανυδράση ΙΧ βοηθάει στη ρύθμιση του pH μέσα και γύρω από τα καρκινικά κύτταρα επιτρέποντας στους καρκίνους να αναπτύσσονται και να κάνουν πιθανές μεταστάσεις σε άλλα μέρη του σώματος. Εξαιτίας αυτού του ευρήματος, οι επιστήμονες ήθελαν να αναπτύξουν ένα φάρμακο με βάση τη ζαχαρίνη, που θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη αυτών των καρκίνων και πιθανώς να μειώσει την αντίστασή τους στη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία. Εκτός από τη γαστρεντερική οδό, η καρβονική ανυδράση ΙΧ δεν ανιχνεύεται σε υγιή ανθρώπινα κύτταρα, γεγονός που την καθιστά πρωταρχικό στόχο αντικαρκινικών φαρμάκων, τα οποία θα προκαλούσαν λίγες ή καθόλου παρενέργειες στους ιστούς που περιβάλλουν τον όγκο. Παρόλα αυτά, η καρβονική ανυδράση ΙΧ είναι παρόμοια με άλλες πρωτεΐνες καρβονικής ανυδράσης, τις οποίες το σώμα μας χρειάζεται για τη σωστή λειτουργία του.
Σε προγενέστερες έρευνες, Ιταλοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η ζαχαρίνη αναστέλλει τη δράση της καρβονικής ανυδράσης ΙΧ, όχι όμως και τη δράση 14 άλλων πρωτεϊνών της καρβονικής ανυδράσης που είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας. Βασιζόμενη πάνω σε αυτά τα ευρήματα, μια ομάδα Αυστραλών ερευνητών ανέπτυξε μια ένωση στην οποία ένα μόριο γλυκόζης είχε συνδεθεί χημικά με τη ζαχαρίνη. Αυτό μείωσε την ποσότητα ζαχαρίνης που χρειαζόταν για να αναστείλει την καρβονική ανυδράση, ενώ η ένωση αυτή ήταν 1000 φορές πιθανότερο να ενωθεί με το ένζυμο σε σχέση με τη ζαχαρίνη.
Τώρα, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα χρησιμοποιούν κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ για να εξακριβώσουν με ποιο τρόπο η ζαχαρίνη συνδέεται με την καρβονική ανυδράση ΙΧ και πώς αυτή ή άλλες ουσίες με βάση τη ζαχαρίνη μπορούν να τροποποιηθούν έτσι ώστε να ισχυροποιήσουν το δεσμό και να ενισχύσουν την πιθανή αντικαρκινική της δράση. Οι ερευνητές τώρα μελετούν την επίδραση της ζαχαρίνης και των ουσιών με βάση τη ζαχαρίνη σε κύτταρα από καρκίνο του στήθους και του ήπατος. Αν έχουν επιτυχία, αυτά τα πειράματα θα οδηγήσουν σε μελέτες σε ζώα.
Κωνσταντίνος Κρανιώτης
Τελειόφοιτος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Μέλος της Ομάδας Logodiatrofis.gr
konstantinos.kkranio.kraniotis@gmail.com
