Logodiatrofis.gr

Ψευδάργυρος (Zn)

Ο ψευδάργυρος μπορεί να είναι ένα λιγότερο γνωστό  μέταλλο σε σχέση με τον  σίδηρο ή το ασβέστιο ή το νάτριο, αλλά αυτό δεν είναι το καθιστά  λιγότερο σημαντικό για το μεταβολισμό και  την υγεία μας.

Όπως το μαγνήσιο, έτσι και  ο ψευδάργυρος συμμετέχει άμεσα στη δραστηριότητα των ενζύμων. Στην πραγματικότητα, περισσότερα από 300 ένζυμα εξαρτώμενα  από τον  ψευδάργυρο είναι σήμερα γνωστά. Ακόμη και μια ήπια διαιτητική ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να έχει εκτεταμένες συνέπειες για την υγεία.

Η σημασία αυτού του μετάλλου για τα συστήματα του σώματος καθιστά ακόμα πιο σημαντικό να λαμβάνουμε επαρκή ποσότητα ψευδαργύρου στην καθημερινή διατροφή μας.

Ο ψευδάργυρος δεν έχει άμεση αντιοξειδωτική δράση, αφού δεν μετέχει σε αντιδράσεις οξειδαναγωγής. Ενδέχεται όμως να έχει σημαντικές έμμεσες αντιοξειδωτικές ιδιότητες, μετέχοντας σε μηχανισμούς, όπως η σταθεροποίηση της κυτταρικής μεμβράνης ή η κατάληψη θέσεων από άλλα μέταλλα με οξειδωτική δράση, όπως ο σίδηρος.

 Όπως το νάτριο και το κάλιο, ή το ασβέστιο και το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός έχουν αλληλεπιδράσεις στον τομέα του μεταβολισμού. Για το λόγο αυτό, η εξισορρόπηση των διαιτητικών πηγών ψευδαργύρου και χαλκού πρέπει να επιτευχθεί και  να αποφευχθεί η ανεπάρκεια ή περίσσεια σε αυτά τα μέταλλα .

Ρόλος του ψευδαργύρου  στην υποστήριξη της υγείας και τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού

Δίαιτες χαμηλές σε ψευδάργυρο μπορεί να προκαλέσουν  μετρήσιμη μείωση της δραστηριότητας του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτές οι μειώσεις συμβαίνουν  σχετικά γρήγορα, σε μόλις τέσσερις εβδομάδες μετά την έναρξη μιας χαμηλής σε ψευδαργύρο διατροφής και είναι αναστρέψιμες .

Αυτή η πειραματική δίαιτα χαμηλή σε ψευδάργυρο περιείχε μόνο 2-3,5 χιλιοστόγραμμα ψευδαργύρου ανά ημέρα, ή λιγότερο από ό, τι θα είχατε σε μία μερίδα μιας μεσογειακής σαλάτας.

Φαίνεται ότι τα ηλικιωμένα άτομα είναι ιδιαίτερα επιρρεπή  στην ανάπτυξη της μειωμένης ανοσίας που σχετίζετε με την κακή διατροφή και την έλλειψη ψευδαργύρου. Ακόμη και σε αυτό τον πληθυσμό που είναι υψηλού κινδύνου, η  αποκατάσταση της κατάστασης λόγω της μειωμένης πρόσληψης  ψευδαργύρου φαίνεται να αντιστρέφει τις αρνητικές αλλαγές μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Υγεία του δέρματος

Οι ερευνητές μπόρεσαν να συνδέσουν  τα  συμπτώματα της  ακμής σε νεαρούς άνδρες με ανεπάρκεια σε ψευδάργυρο λόγω της διατροφής τους . Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει εκπληκτικά γρήγορα, με μία ερευνητική ομάδα να αποδεικνύει  μια σημαντική αλλαγή στην υγεία του δέρματος εντός 12 ημερών από την μείωση  των τροφίμων που έχουν ψευδάργυρο . Άλλοι ερευνητές ήταν σε θέση να αποδείξουν μια σειρά από άλλα προβλήματα του  δέρματος και σχετικών συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του εξανθήματος στο πρόσωπο, του  μύκητα, και άλλων πληγών , κάθε μία από αυτές τις αλλαγές αντιστράφηκε όταν ο ψευδάργυρος συμπεριλήφθηκε πάλι   στη δίαιτα. Η ανεπάρκεια ψευδαργύρου φαίνεται να θέτει σε κίνδυνο την υγεία του δέρματος.

Αισθητήρια  όργανα

Το επίπεδο της ανεπάρκειας ψευδαργύρου μπορεί  να προκαλέσει σοβαρές αλλαγές  στο ανοσοποιητικό σύστημα, και συχνά σχετίζεται με έναν άλλο παράγοντα, όπως η θεραπεία του καρκίνου ή της ανορεξίας. Μια ερευνητική ομάδα υπολόγισε πρόσφατα ότι περίπου το 15% των ηλικιωμένων ατόμων που έχασαν την αίσθηση της γεύσης οφειλόταν  σε ανεπάρκεια ψευδαργύρου.

Όπως και τα άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με την ανεπάρκεια ψευδαργύρου, αυτή η αλλαγή στην αίσθηση της γεύσης φαίνεται να είναι αναστρέψιμη στην πλειοψηφία των ανθρώπων που εισάγουν στην διατροφή τους πάλι  ψευδάργυρο .

Ο ψευδάργυρος είναι επίσης σημαντικός  για την όραση. Λειτουργεί σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Α για να στείλει νευρικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Αν και δεν γνωρίζουμε σήμερα κατά  πόσο σχετίζεται με την απώλεια της όρασης η ανεπάρκεια ψευδαργύρου, οι ερευνητές έχουν δείξει ότι τα επίπεδα ψευδαργύρου στον αμφιβληστροειδή (το μέρος του ματιού που βλέπει το φως) μειώνονται  σε συνδυασμό με την απώλεια της όρασης.

Ανδρική αναπαραγωγική υγεία

Η σύνθετη έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί να επηρεάσει την κινητικότητα και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Σε μια μελέτη, νέοι άνδρες εθελοντές  που η διατροφή τους περιείχε μόνο το 10% των ημερήσιων αναγκών σε ψευδάργυρο  (15 χιλιοστογραμμάρια) για λίγο περισσότερο από ένα μήνα. Ερευνητές μέτρησαν την  ποιότητα και την ποσότητα του σπέρματος πριν και μετά την ελλιπή διατροφή ψευδαργύρου.

Αυτή η μελέτη έδειξε ότι ακόμα και σε σύντομες περιόδους η σοβαρή ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε μετρήσιμες  αλλαγές στη σύνθεση του σπέρματος και την ποσότητα του .

Πηγές τροφίμων που έχουν ψευδάργυρο

Είναι γνωστό ότι τα στρείδια είναι πλούσια σε ψευδάργυρο. Ένα  στρείδι περιέχει περίπου 8-9 χιλιοστόγραμμα ψευδαργύρου. Έτσι, δύο στρείδια καλύπτουν την συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα των 11 mg  σύμφωνα με την WHFoods  . Εκτός από τα στρείδια, και άλλα οστρακοειδή τείνουν να είναι πλούσια σε αυτό το μέταλλο , όπως και πολλά άλλα ζωικά τρόφιμα. Οι γαρίδες, για παράδειγμα, κατατάσσονται ως  η  10η καλύτερη πηγή ψευδαργύρου σύμφωνα με την  WHFoods.

Στατιστικά, το κόκκινο κρέας και τα πουλερικά αποτελούν τις μεγαλύτερες συνεισφορές στην πρόσληψη ψευδαργύρου στη διατροφή. Ωστόσο, αυτό το στατιστικό στοιχείο είναι κάπως παραπλανητικό, δεδομένου ότι τα  δύο ζωικά κρέατα είναι αρκετά διαφορετικά  σε συγκέντρωση ψευδαργύρου. Το  βόειο κρέας αν  θέλετε να επικεντρωθείτε στην πρόσληψη του ψευδαργύρου, είναι η καλύτερη επιλογή. Τα ψάρια-συμπεριλαμβανομένων των γαρίδων, είναι επίσης  καλές πηγές ψευδαργύρου. Μετά το βόειο κρέας, η καλύτερη ζωικής προέλευσης πηγή  ψευδαργύρου είναι το αρνί.

Επίσης  πολλοί ξηροί καρποί και σπόροι είναι πλούσιοι σε ψευδάργυρο. Το σουσάμι και οι σπόροι κολοκύθας, είναι από τις καλύτερες πηγές . Αυτοί οι ξηροί καρποί και σπόροι παρέχουν τις μεγαλύτερες ποσότητες ψευδαργύρου σε μια υγιεινή  διατροφής. Για τους ανθρώπους που έχουν  μια διατροφή κυρίως φυτικής προέλευσης, αυτές οι πηγές θα είναι απαραίτητες σε καθημερινή βάση για να εξασφαλιστεί η συνεπής πρόσληψη ψευδαργύρου.

Τα Shiitake μανιτάρια, τα crimini μανιτάρια, το σπανάκι, τα σπαράγγια αποτελούν πολύ καλές πηγές ψευδαργύρου φυτικών τροφίμων.  Τα δημητριακά ολικής αλέσεως, η quinoa και η βρώμη είναι καλύτερες πηγές ψευδαργύρου σύμφωνα με την WHFoods.

Συστάσεις Δημόσιας Υγείας

 Τα επίπεδα των DRIs 1999 σε σχέση με την διαιτητική πρόσληψη αναφοράς για τον ψευδάργυρο, όπως ορίζεται από το National Academy of Sciences έχουν ως εξής:

  1.  0-6 μήνες: 2 mg
  2. 7-12 μήνες: 3 mg
  3. 1-3 ετών: 3 mg
  4. 4-8 ετών: 5 mg
  5. 9-13 ετών: 8 mg
  6. 14-18 χρόνια, οι γυναίκες: 8 mg
  7. 14-18 ετών, άνδρες: 11 mg
  8. 19+ χρόνια, θηλυκό: 8 mg
  9. 19+ χρόνια, αρσενικό: 11 mg
  10. Οι έγκυες γυναίκες, 14-18 ετών: 12 mg
  11. Οι έγκυες γυναίκες, 19+ ετών: 11 mg
  12. Θηλάζουσες γυναίκες, 14-18 ετών: 13 mg
  13. Θηλάζουσες γυναίκες, 19+ ετών: 12 mg

 Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών έχει θέσει ως ανώτερο ανεκτό επίπεδο πρόσληψης (UL) για την πρόσληψη ψευδαργύρου τα 40 mg /ημέρα για τους ενήλικες.