Ο επιπολασμός του παθογόνου τροφιμογενούς Listeria monocytogenes (στα θαλασσινά) έχει αυξηθεί.
Μια ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στην Περιεκτική Κριτική στην Επιστήμη Τροφίμων και Ασφάλειας των Τροφίμων εξετάζει τη συχνότητα, την επιδημιολογική σημασία, και τις οδούς μόλυνσης του L. monocytogenes σε διάφορα υδάτινα οικοσυστήματα και θαλασσινά προϊόντα. Επίσης, συνοψίζει τα δεδομένα που προκύπτουν από τη δεκαετία του 1990.
Το Listeria monocytogenes εισέρχεται κυρίως την αλυσίδα παραγωγής τροφίμων σε μονάδες παραγωγής, καθιστώντας αυτό το παθογόνο μια σημαντική απειλή για την βιομηχανία θαλασσινών. Αυτό το παθογόνο μολύνει τροφίμα σε χαμηλά ή μέτρια επίπεδα, παρόλα αυτά τα κρούσματα λιστερίωσης είναι πολύ υψηλότερα. Η πλειοψηφία των μικροβίων που είναι απομωνομένα σε υδρόβια προϊόντα ανήκουν σε τύπο μικροβίου 1 / 2α και τα κρούσματα έχουν συνδεθεί με πολλές παρόμοιες ή ακόμα και δυσδιάκριτες ποικιλίες μικροβίων. Πολλά επεξεργασμένα θαλασσινά φυτά ο αποικίθηκαν από συγκεκριμένες χλωρίδες που περιέχουν υποτύπους ειδικού DNA του L. monocytogenes. Σε αυτές τις περιπτώσεις, πληθυσμοί L. monocytogenes μπορεί να επιμείνουν ή και να πολλαπλασιάζονται παρά τα εγγενή εμπόδια στην ανάπτυξή τους στη συντήρηση των τροφίμων και στις διαδικασίες παραγωγής.
Για τη μείωση και την πρόληψη της μόλυνσης του περιβάλλοντος και της επεξεργασίας προϊόντων, οι συγγραφείς υπογραμμίζουν την ανάγκη να εντοπίστούν οι κύριες πηγές μόλυνσης και να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς που διέπουν την επιμονή των διαφόρων στελεχών L. monocytogenes στο περιβάλλον. Οι βασικοί τομείς στους οποίους έχουν εντοπιστεί ή όπου υπάρχει μεγαλύτερη μόλυνση Listeria είναι περιοχές του δέρματος των θαλασσινών που καθαρίζονται δύσκολα,επίσης σε εξοπλισμό που σχετίζεται με την έγχυση άλμης και τον τεμαχισμό. Αυτά είναι συχνά μέρη όπου αναπτύσσονται αποικίες επίμονων L. monocytogenes σε μονάδες επεξεργασίας ψαριών. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιώσει την αρχική πηγή της μόλυνσης.
Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι, ενώ για τον καθαρισμό και την απολύμανση της μονάδας παραγωγής θα πρέπει να μειωθεί η επικράτηση της L. monocytogenes, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για το σχεδιασμό στρατηγικών υγιεινής που στοχεύουν ακριβώς στα επίμονα μικρόβια,όπως για παράδειγμα, με χρήση απολυμαντικών με ενεργά συστατικά τα οποία θα είναι καταλληλότερα για βιοϋμένια (biofilms).
Αθανάσιος Μελίστας
Τελειόφοιτος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Μέλος της Επιστημονικής Ομάδας Logodiatrofis.gr
thanos.melistas(a)gmail.com
